Prostaatkanker
Prostaatkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij mannen. De ziekte ontwikkelt zich meestal langzaam en komt vooral voor bij mannen ouder dan 50 jaar. In de beginfase zijn er vaak geen klachten. Pijn of problemen met plassen ontstaan meestal pas in een verder gevorderd stadium of bij uitzaaiingen.
Wanneer verwijst de huisarts naar de uroloog?
Uw huisarts verwijst u naar de uroloog bij:
- een verhoogde PSA-waarde (Prostaat Specifiek Antigeen) in het bloed
- een afwijkend aanvoelende prostaat bij rectaal onderzoek (via de anus)
- of als er andere signalen zijn die wijzen op prostaatproblemen
Een verhoogde PSA-waarde kan duiden op een prostaatontsteking, een goedaardige prostaatvergroting of prostaatkanker.
De uroloog doet lichamelijk onderzoek, maakt een echo van de prostaat en gebruikt de Prostaatwijzer om te bepalen of verder onderzoek nodig is, zoals:
- een MRI-scan van de prostaat
- prostaatbiopten (weefselafname)
- een PET-scan of botscan bij verdenking op uitzaaiingen
Hoe stellen we prostaatkanker vast?
De enige manier om prostaatkanker met zekerheid vast te stellen, is met prostaatbiopten. Een moderne methode hiervoor is de MRI-geleide fusiebiopsie. Eerst wordt een MRI-scan van de prostaat gemaakt. Deze beelden worden vervolgens gekoppeld aan het echoapparaat, zodat de arts tijdens de biopsie precies weet waar het weefsel moet worden afgenomen.
Deze procedure vindt plaats in Frisius MC Heerenveen en wordt uitgevoerd door een ervaren physician assistant. Ook de MRI-scan vindt vooraf plaats in Frisius MC Heerenveen. Overleg met uw uroloog of u voor deze methode in aanmerking komt.
Wat gebeurt er na de diagnose?
Als uit het onderzoek blijkt dat u prostaatkanker heeft, bespreekt een team van specialisten uw situatie in een multidisciplinair overleg.
Dit team bestaat uit:
- urologen,
- radiologen,
- radiotherapeuten,
- oncologen en
- een uroloog-oncoloog uit het UMCG.
Samen stellen zij een behandelvoorstel op, afgestemd op uw persoonlijke situatie en volgens het regionale zorgpad. Dit zorgpad voldoet aan de Nederlandse en Europese richtlijnen.
Uw eigen uroloog bespreekt het voorstel met u. Vaak zijn er meerdere mogelijkheden. U krijgt duidelijke uitleg, zodat u samen met uw uroloog een weloverwogen keuze kunt maken.
Wat zijn de behandelmogelijkheden bij prostaatkanker?
De juiste behandeling hangt af van het stadium van de tumor, hoe agressief deze is en uw eigen voorkeur. Mogelijke behandelingen zijn:
- Active surveillance (actief volgen): bij kleine, langzaam groeiende tumoren. We houden de tumor dan goed in de gaten zonder direct te behandelen.
- Operatie (verwijdering van de prostaat):
- Via een open buikoperatie of met de operatierobot;
- Robotoperaties vinden plaats in Frisius MC Leeuwarden (door drs. Koolenbrander);
- Open operaties worden ook in Frisius MC Leeuwarden uitgevoerd (door dr. Barten).
- Bestraling:
- Uitwendige bestraling vindt plaats bij het Radiotherapeutisch Instituut Friesland (RIF) in Leeuwarden;
- Inwendige bestraling (brachytherapie) wordt uitgevoerd in het ziekenhuis in Deventer.
- Hormonale therapie en/of chemotherapie: bij uitgezaaide prostaatkanker.
Wat gebeurt er na de behandeling?
Na uw behandeling blijft u onder controle bij uw eigen uroloog. De frequentie van de controles is vastgelegd in het regionale zorgpad en hangt af van uw situatie. Tijdens deze controles wordt uw herstel gevolgd en controleren we of de behandeling effectief is.
Wat kunt u zelf doen?
Heeft u klachten of wilt u uw PSA laten controleren? Bespreek dit dan met uw huisarts. Als het nodig is, verwijst uw huisarts u naar een van onze locaties in Drachten, Heerenveen, Sneek of Emmeloord.
Meer informatie: